سوال: کلام پاک تثلیث بارے کیہ تعلیم دیندا اے؟

جواب: مسیحی وچاردھارا وچ سب توں اوکھی شے تثلیث اے جیہنوں کوئی وی آسانی دے نال بیان نہیں کر سکدا۔ تثلیث اک ایہو جہیا بھید اے جیہنوں پورے طور تے سمجھنا اک عام بندے لئی بہت اوکھا اے، آؤ ایہنوں وکھرا وکھرا بیان کرئیے۔ رب ساڈے توں لامحدود حد تیکر بہت وڈا اے۔ ایس لئی اسیں تصور وی نہیں کر سکدے کہ اوہنوں پورے طور تے سمجھیے۔ کلام پاک دسدا اے کہ رب پیو اے، یسوع رب اے، تے پاک روح رب اے۔ کلام پاک ایہہ وی دسدا اے کہ رب صرف تے صرف اک اے۔ بھاویں اسیں تثلیث دے ایہناں تناں اقنوم دے تعلق نوں وکھرا وکھرا سمجھ کے جان سکدے آں اک ای ویلے وچ، انسانی ذہن لئی ایہنوں سمجھنا بہت ای اوکھا اے۔ فیر وی ایہدا اے وی مطلب نہیں کہ ایہہ سچ نہیں یاں ایہدی بنیاد کلام پاک دی تعلیم دے مطابق نہیں۔

لفظ تثلیث نوں پڑھدے ہوئے ایس گل نوں ذہن وچ رکھیے کہ ایہہ لفظ کلام پاک وچ نہیں ورتیا گیا۔ ایہہ اک محاورہ اے جیہڑا رب دی الوہیت نوں بیان کرن لئی ورتیا گیا، کہ ایہہ سچائی اے کہ تن اقنوم نیں جیہڑے ہمیش توں موجود نیں جیہڑے رب دی شخصیت نوں پورے طور تے پورا کردے نیں۔ سمجھنا چاہیدا اے کہ سانوں ایہناں تن رباں ول مائل نہیں کردے۔ تثلیث اے کہ اک رب وچ ایہہ تن ہستیاں نیں تے لفظ تثلیث ورتنا کوئی غلط گل نہیں۔ بھاویں ایہہ لفظ کلام پاک موجود ہے کہ نہیں۔ مختصر لفظ تثلیث کہنا ایہدے بجائے کہ تن اقنوم یاں تن ہستیاں کہنا اک رب لئی۔ جے ایہہ تہاڈے لئی کسے مشکل دا سبب اے تے ایہنوں سمجھیے: لفظ دادا یاں نانا کلام پاک وچ کتے وی نہیں ورتیا گیا۔ فیر وی اسیں جان دے آں کہ دادے تے نانے کلام پاک وچ موجود سن۔ ابراہم یعقوب دا دادا سی۔ ایس لئی تہانوں لفظ تثلیث توں ایناں پریشان ہون دی لوڑ نہیں۔ ایہدی اصل اہمیت کیہ ہوئے گی کہ تثلیث دا جیہڑا تصور کلام پاک وچ بیان کیتا گیا اے اوہ کلام پاک وچ موجود اے۔ دوجے لفظاں وچ ایہدا شروع انج ہو سکدا اے، کلام مقدس دی آیتاں وچ تثلیث نوں صاف طور تے بیان کیتا گیا اے۔

پہلا۔ ایک رب ہے (استثنا 6 باب 4 آیت؛ 1۔کرنتھیوں 8 باب 4 آیت؛ گلتیوں 3 باب 20 آیت؛ 1۔تیمتھس 2 باب 5 آیت)۔

دوجا۔ تثلیث وچ تن ہستیاں شامل ہین (پیدایش 1 باب 1 آیت؛ 1 باب 26 آیت؛ 3 باب 22 آیت؛ 11 باب 7 آیت؛ یسعیاہ 6 باب 8 آیت؛ 48 باب 16 آیت؛ 61 باب 1 آیت؛ متی 3 باب 16 تے 17 آیت؛ 28 باب 19 آیت؛ 2۔کرنتھیوں 13 باب 14 آیت)۔ پرانے عہد نامے وچ عبرانی دا علم بہت مدد گار سی۔ پیدائش 1 باب 1 آیت وچ اسم جمع الوہیم ورتیا گیا اے۔ پیدائش 1 باب 26 آیت؛ 3 باب 22 آیت؛ 11 باب 7 آیت اتے یسعیاہ 6 باب 8 آیت وچ اسم معرفہ"ہم" ورتیا گیا اے۔ ایہہ "الوہیم" تے "ہم" اک توں بہتے لئی ورتے گئے نیں بغیر سوال دے۔ انگریزی وچ تہاڈے کول صرف دو ای شکلاں نیں واحد تے جمع، عبرانی وچ تہاڈے کول تن شکلاں نیں، واحد، دوہرا تے جمع۔ دوہرا صرف تے صرف دو ای لئی اے۔ عبرانی وچ دوہریاں شکلاں استعمال ہویاں نیں۔ دوہریاں شیواں لئی جیویں اکھاں، کن، ہتھ۔ لفظ "الوہیم" تے اسم معرفہ "ہم" جمع دیاں شکلاں نیں۔ ایہہ یقیناً دو تے دو توں بہتے لئی اے۔ تے ایہناں نوں تن یاں تین توں بہتے لئی ورتیا جا سکدا اے (پیو ، پُتر، پاک روح)۔

یسعیاہ 48 باب 16 آیت تے 61 باب 1 آیت وچ پُتر بولدا اے جدوں پیو تے پاک روح بارے گل کردا اے۔ یسعیاہ 61 باب 1 آیت کو لوقا 4 باب 14 توں 19 آیت دے نال موازنہ کرئیے تے ویکھو کہ پُتر کیہ کہندا اے۔ متی 3 باب 16 تے 17 آیت یسوع مسیح دے بپتسمہ دے واقع نوں بیان کردی اے۔ ویکھو کہ ایہدے وچ رب پاک روح، رب پُتر دے اُتے اتردا اے جدوں رب پیو کہندا اے کہ اوہ پُتر توں خوش اے۔ متی 28 باب 19 آیت تے 2۔کرنتھیوں 13 باب 14 آیت ایہدیاں مثالاں نیں کہ تن وکھریاں ہستیاں تثلیث نیں۔

تیجا۔ تثلیث دے ممبران وکھریاں تھاواں تے اک دوجے نالوں وکھرے نیں۔ پرانے عہد نامے وچ "خدا" فرق اے "خداوند" (پیدائش 19 باب 24 آیت؛ ہوسیع 1 باب 4 آیت)۔ رب دا پُتر(2 زبور 7 اتے 12 آیت؛ امثال 30 باب 2 توں 4 آیت)۔ "پاک روح" "رب" توں وکھرا اے (گنتی 27 باب 18 آیت) تے "رب" (زبور 51 باب 10 توں 12 آیت)۔ رب پُتر رب پیو توں وکھرا اے (45 زبور 6 تے 7 آیت؛ عبرانیوں 1 باب 8 توں 9 آیت)۔ نویں عہد نامے وچ یوحنا 14 باب 16 توں 17آیت جتھے یسوع نوں رب پیو دے نال گل کردا اے کہ اوہ پاک روح نوں بطور مددگار بھیجے۔ ایہہ ظاہر کردا اے کہ یسوع مسیح ایہہ نہیں سمجھدا کہ اوہ اپنے آپ نوں رب پیو پاک روح نہیں سمجھدا۔ یسوع مسیح انجیل وچ بہت ساری تھاواں تے رب نوں پیو سمجھدے ہوئے گل کردا اے کیہ اوہ اپنے آپ دے نال گل کردا اے؟ نہیں۔ اوہ تثلیث دی دوجی ہستی پیو دے نال گل کردا اے۔

چوتھا۔ تثلیث دا ہر ممبر رب اے پیو رب اے (یوحنا 6 باب 27 آیت؛ رومیوں 1 باب 7 آیت؛ 1۔پطرس 1 باب 2 آیت)، پُتر رب اے (یوحنا 1 باب 1 اتے 14 آیت؛ رومیوں 9 باب 5 آیت؛ کلسیوں 2 باب 9 آیت؛ عبرانیوں 1 باب 8 آیت؛ 1۔یوحنا 5 باب 20 آیت)، پاک روح رب اے (اعمال 5 باب 3 تے 4 آیت؛ 1۔کرنتھیوں 3 باب 16 آیت)۔ اک جیہڑا سب وچ رہندا اے اوہ پاک روح اے (رومیوں 8 باب 9 آیت؛ یوحنا 14 باب 16 توں 17 آیت؛ اعمال 2 باب 1 توں 4 آیت)۔

پنجواں۔ تثلیث وچ ماتحتی: کلام پاک ایس گل نوں ظاہر کردا اے کہ پاک روح پیو تے پُتر دا ماتحت اے تے پُتر پیو دا ماتحت اے۔ ایہہ ایہناں دا آپسی رشتہ اے تے تثلیث وچ شامل شخص دوجے دی طاقت نوں بُھل نہیں سکدا۔ مختصر ایہہ اوہ علاقہ اے جیہنوں ساڈے محدود وچار نہیں جان سکدے کیونجے رب لامحدود اے۔ پُتر بارے ویکھو لوقا 22 باب 24 آیت؛ یوحنا 5 باب 36 آیت؛ یوحنا 20 باب 21 آیت؛ 1۔ یوحنا 4 باب 14 آیت۔ پاک روح بارے ویکھو یوحنا 14 باب 16 اتے 26 آیت؛ 15 باب 26 آیت؛ 16 باب 7 آیت تے خاص طورتے یوحنا 16 باب 13 تے 14 آیت۔

چھیواں۔ تثلیث دے ممبران دا وکھرا وکھرا کم اے: پیو ای ساڈے وجود دا ذریعہ اے۔ (1) کائنات (1۔کرنتھیوں 8 باب 6 آیت؛ مکاشفہ 4 باب 11 آیت)۔ (2)خدائی مکاشفہ (مکاشفہ 1 باب 1 آیت)۔ (3) مکتی (یوحنا 3 باب 16 تے 17 آیت) اتے (4) یسوع انسانیکم (یوحنا 5 باب 17 آیت؛ 14 باب 10 آیت)، پیو نیں ایہہ ساریاں شیواں پیدا کیتاں نیں۔

پُتر اوہ اہلکار اے جیہدے ذریعے پیو تھلے دتے ہوئے کم کردا اے (1) کائنات دی بناوٹ تے دیکھ ریکھ (1۔کرنتھیوں 8 باب 6 آیت؛ یوحنا 1 باب 3 آیت؛ کلسیوں 1 باب 16 تے 17 آیت۔ (2) خدائی مکاشفہ (یوحنا 1 باب 1 آیت؛ متی 11 باب 27 آیت؛ یوحنا 16 باب 12 توں 15 آیت؛ مکاشفہ 1 باب 1 آیت) تے (3) مکتی (2۔کرنتھیوں 5 باب 19 آیت؛ متی 1 باب 21 آیت؛ یوحنا 4 باب 42 آیت)۔ پیو ایہہ ساریاں شیواں پُتر راہیں کردا اے جیہڑا اک اہلکار وانگوں کم کردا اے۔

پاک روح راہیں رب تھلے دتے ہوئے کم کردا اے (1) کائنات دی بناوٹ تے دیکھ ریکھ (پیدائش 1 باب 2 آیت؛ ایوب 26 باب 13 آیت؛ 104 زبور 30 آیت)۔ (2) خدائی مکاشفہ (یوحنا 16 باب 12 توں 15 آیت؛ افسیوں 3 باب 5 آیت؛ 2۔پطرس 1 باب 21 آیت)۔ (3)مکتی (یوحنا 3 باب 6 آیت؛ ططس 3 باب 5 آیت؛ 1۔پطرس 1 باب 2 آیت) تے (4) یسوع مسیح دے کم (یسعیاہ 61 باب 1 آیت؛ اعمال 10 باب 38 آیت)۔ ہن پیو ایہہ ساریاں شیواں پاک روح دی قوت راہیں کردا اے۔

مشہور مثالاں وی تثلیث نوں پورے طور تے بیان کرن توں قاصر نیں۔ انڈہ (سیب) اپنے خول وچ پورا نہیں ہو سکدا، سفیدی یاں زردی انڈے دے حصے نیں، نہ اپنے آپ وچ انڈہ نیں۔ پیو، پُتر تے پاک روح رب دے حصے نیں ایہہ سارے اپنے آپ وچ رب نیں۔ پانی دی مثال کسے حد تیکر بہتر پر فیر وی تثلیث نوں دسن لئی پورے طور تے پورا نہیں۔ مائع، بھاپ تے برف پانی ای دیاں تن شکلاں نیں۔ پیو، پُتر تے پاک روح رب دیاں ای شکلاں نیں۔ سگوں ہر اک آپ رب اے۔ ایس لئی ایہہ مثالاں سانوں تثلیث دی پوری تصویر وکھاؤندیاں نیں، ایہہ تصویر پورے طور تے پوری نہیں اے۔ لامحدود رب محدود قسم دیاں مثالاں وچ بیان نہیں کیتا جا سکدا۔ تثلیث تے غور نہ کردے ہوئے اصل وچ صرف رب دی الوہیت تے نظر کرن دی لوڑا اے کیونجے خدا دی خدائی ساڈے وجود توں کِتے لامحدود اے، "واہ رب دی دولت تے حکمت تے علم کنے ای گہرے نیں اوہدے فیصلے کنے ساڈی وچاراں توں وی پرے نیں تے اوہدیاں راہواں کیہ ای بے نشان نیں۔ رب دی عقل نوں کیہنے جانیا؟ یاں کون اوہدا صلاح کار ہویا؟" (رومیوں 11 باب 33 تے 34 آیت)۔

پنجابی دے مڈھلے صفحے تے جاؤ

کلام پاک تثلیث بارے کیہ تعلیم دیندا اے؟