سوال: رب دیاں صفتاں کیہ نیں؟ رب کیویں دا اے؟
جواب:
خوشی دی خبر اے جیویں ای اسیں ایس سوال دا جواب دین دی کوشش کردے آں، کیہ ایہہ بہت اے جو کجھ اسیں رب دے پاروں جان گئے آں اوہ جیہڑے ایس تشریح دی پڑچول کردے نیں ہو سکدا اے اوہناں لئی ایہہ پہلی واری پڑھنا لاہے وند ہوئے، فیر اسی پچھاں جانے آں تے ہور چنگی طرحاں تھلے دیتے ہوئے چنے ہوئے نوشتیاں نوں ویکھیے۔ کلام پاک دے حوالے بہت ضروری نیں، کلام پاک دے اختیار دے بنا، ایہہ لفظاں دا بھنڈار اک انسانی سوچ توں چنگا نہیں ہووے گا؛ کیونجے اسیں اپنے آپ رب نوں سمجھن لئی کئی واری غلط ہوندے آں (ایوب 42 باب 7 آیت)۔ ایہہ دیکھن دے نال سانوں ایہہ جانن دی لوڑ اے کہ رب نوں کیویں دیاں گل چنگیاں لگدیاں نیں جیویں رب دے پاروں بہت ادھوریاں گلاں ناکامی سانوں دوجے معبود بنان دی وجہ بن دی اے، جھوٹے رباں دی پیروی تے پرستش کرنا اوہدی منشا دے خلاف اے (خروج 20 باب 2 توں 3 آیت)۔
رب نوں جو چنگا لگدا اے اوہی اوہ ظاہر کردا اے تے اوہی اسیں جان سکدے آں۔ رب دیاں صفتاں تے خوبیاں وچوں اک "لو"اے، جیہدا مطلب اے کہ اوہ آپ اپنے آپ نوں کسے تے ظاہر کردا اے (یسعیاہ 60 باب 19 آیت؛ یعقوب 1 باب 17 آیت)۔ اصل گل ایہہ اے کہ رب اپنے بارے آپ ای لوکاں نوں دسدا اے جیہنوں پچھانیا نہیں جا سکدا، انج نہ ہوئے کہ ساڈے وچوں کوئی اوہدے سُکھ وچ داخل ہون توں رہ جاوے (عبرانیوں 4 باب 1 آیت)۔ مخلوق، کلام پاک، تے کلام انسان بن کے (یسوع مسیح) جیہڑا ساڈی مدد کردا اے کہ رب کیہ چاہوندا اے۔
آؤ ایہہ جاننا چھوہیئے کہ رب ساڈا خالق اے تے اسیں اوہدی خلقت دا انگ آں (پیدائش 1 باب 1 آیت؛ 24 زبور1 آیت)۔ رب کہندا اے کہ اوہنے انسان نوں اپنی صورت تے پیدا کیتا اے۔ انسان نوں ساری پیدا کیتی گئی مخلوقات توں ودھ کیتا اے تے اوہنوں اوہناں تے اختیار دتا اے (پیدائش 1 باب 26 توں 28 آیت)۔ مخلوق خراب ہوگئی "نافرمانی" دے نال پر اوہ حالے تیکر اپنے کماں دی جھلک دیندا اے (پیدائش 3 باب 17 توں 18 آیت؛ رومیوں 1 باب 19 توں 20 آیت)۔ مخلوق دی ڈُنگھیائی، گنجھلداری، سہپن تے ترتیب نوں غور دے نال ویکھیئے تے اسیں سمجھاں گے کہ رب کیڈا وڈا اے۔
اسی اپنی کھوج وچ مدد لئی رب دے کجھ ناواں نوں پڑھن دے نال کہ رب کیویں دا اے۔ اوہ تھلے دتے گئے نیں:
الوہیم ۔۔ ساریاں توں طاقتور، الٰہی، پاک (پیدائش 1 باب 1 آیت)۔
ایڈُنائے ۔۔ مالک، مالک تے نوکر دے رشتے نوں ظاہر کردا اے (خروج 4 باب 10 اتے 13 آیت)۔
ایل ایلون ۔۔ ساریاں توں اُچا، ساریاں توں طاقتور (پیدائش 14 باب 20 آیت)۔
ایل روئی ۔۔ ساریاں توں بہتا نظر رکھن والا (پیدائش 16 باب 13 آیت)۔
ایل شدائے ۔۔ قدرت رکھن والا رب (پیدائش 17 باب 1 آیت)۔
ایل اولم ۔۔ ہمیش رہن والا رب (یسعیا 40 باب 28 آیت)۔
یہوواہ ۔۔ مالک "میں آں"، مطلب اے کہ ہمیش رہن والا جیوندہ رب (خروج 3 باب 13 اتے 14 آیت)۔
ہُن اسیں رب دیاں ہور صفتاں نوں جاناں گے؛ رب ہمیش توں اے، مطلب اے کہ اوہدا کوئی شروع نہیں تے اوہدی ہوند کدی وی نہیں مُکے گی۔ اوہ لافانی اے، اوہدی کوئی اخیر نہیں (استثنا 33 باب 27 آیت؛ 90 زبور 2 آیت؛1۔تیمُتھُیس1 باب 17 آیت)۔ رب بدلیا نہیں جا سکدا، مطلب اے کہ اوہدے وچ کوئی بدلی نہیں ہو سکدی؛ جیہدا مطلب اے کہ رب ضرور وڈا عزت والا تے بھروسے جوگ اے (ملاکی 3 باب 6 آیت؛ گنتی 23 باب 19 آیت؛ 102 زبور 26 توں 27 آیت)۔ رب بے مثال اے، ایہدا مطلب اے کہ اوہدے ورگا کوئی نہیں کماں تے مخلوق وچوں؛ اوہ کامل اے تے کوئی اوہدی برابری وی نہیں کر سکدا (2۔سموئیل 7 باب 22 آیت؛ زبور 86 باب 8 آیت؛ یسعیاہ 40 باب 25 آیت؛ متی 5 باب 48 آیت)۔ رب کھوج تے تجسس توں باہر اے، مطلب اے کہ اوہ سوچ توں باہر اے، اوہنوں لبھیا وی نہیں جا سکدا، اسیں پچھانہہ جا کے اوہنوں چنگی طرحاں سمجھ سکدے آں (یسعیاہ 40 باب 28 آیت؛ 145 زبور 3 آیت؛ رومیوں 11 باب 33 توں 34 آیت)۔
اُکا رب اے، مطلب اے کے اوہ کسے بندے دے نال ایس لئی رعایت نہیں کردا کہ اوہ اوس بندے نوں پسند کردا اے (استثنا 32 باب 4 آیت؛ 18 زبور 30 آیت)۔ رب قادرِ مطلق اے، مطلب اے کہ اوہ ساریاں توں بہتا ڈاڈھا اے، اوہ کجھ وی کرسکدا اے جیہدے نال اوہ خوش ہووے، پر اوہدے سارے کم ہمیش اوہدی پاک ذات دے عین مطابق ہوندے نیں (مکاشفہ 19 باب 6 آیت؛ یرمیاہ 32 باب 17 اتے 27 آیت)۔ رب ہر ویلے ہر تھاں تے موجود ہوندا اے، مطلب اے کہ اوہ ہر ویلے موجود ہوندا اے، ہر تھاں تے؛ ایہدا مطلب ایہہ نہیں کہ ہر شے رب اے (139 زبور 7 توں 13 آیت؛ یرمیاہ 23 باب 23 آیت)۔ رب ہر شے نوں ویکھدا تے جان دا اے، مطلب اے کہ اوہ پچھوکڑ، اج تے بھلک نوں وی جان دا اے، ایتھوں تیکر کہ اسیں کیہ سوچدے آں ایس ویلے؛ اوہ سب جان دا اے اوہ اپنے نظام دے نال ہمیش سچا نیاں کرن والا اے (139 زبور 1 توں 5 آیت؛ امثال 5 باب 21 آیت)۔
رب اک اے، مطلب اے ایتھے کوئی دُوجا نہیں، پر اوہ اکلا ای بتھیرا اے کہ اوہ ساڈے دل دیاں لوڑاں تے سدھراں نوں پورا کرے، اوہ اکلا ای ساڈی جے جے کار تے عبادت دے لائق اے (استثنا 6 باب 4 آیت)۔ رب راستباز اے، مطلب رب کدی وی کوئی غلط کم نہیں کردا؛ کیونجے ایہہ اوہدی نیکوکاری تے نیاں دی وجہ دے نال اے جیہدے نال ساڈے پاپ معاف کیتے جاندے نیں، یسوع رب دی عدالت دا تجربہ رکھدا اے جدوں ساڈے پاپ اوہدے اُتے رکھے گئے (خروج 9 باب 27 آیت؛ متی 27 باب 45 توں 46 آیت؛ رومیوں 3 باب 21 توں 26 آیت)۔
رب بادشاواں دا بادشاہ اے، مطلب اوہ ساریاں توں وڈا اے، اوہنے ساریاں مخلوقاں نوں اکٹھا کیتا اے، جانے یاں انجانے وچ، اوہدے ایس مقصد نوں کوئی وی نہیں جان سکدا (93 زبور 1 آیت؛ 95 زبور 3 آیت؛ یرمیاہ 23 باب 20 آیت)۔ رب روح اے، مطلب اوہ نظر نہیں آؤندا (یوحنا 1 باب 18 آیت؛ یوحنا 4 باب 24 آیت)۔ رب تثلیث اے، مطلب اوہ اک وچ تین نیں، اک ای اصل توں، طاقت تے شان و شوکت وچ برابر۔ ویکھو کہ کلام مقدس دے پہلے حوالے وچ "نام" واحد اے جدوں کہ ایہہ تن وکھریاں وکھریاں ہستیاں نوں ظاہر کردا اے۔ "پیو، پتر، روح پاک" (متی 28 باب 19 آیت؛ مرقس 1 باب 9 توں 11 آیت)۔ رب سچائی اے، مطلب اوہ ساریاں دے نال وعدہ کردا اے کہ اوہ جیہڑا اوہدا اے، ہمیش تیکر قائم رہوے گا تے کدی جھوٹ نہیں بولے گا (117 زبور 2 آیت؛ 1۔سموئیل 15 باب 29 آیت)۔
رب پاک اے، مطلب اوہ ہر اخلاقی برائی توں دور اے تے ایہناں شیواں دے خلاف اے۔ رب ہر برائی نوں ویکھدا اے تے اوہ برائی اوہنوں غصہ دواؤندی اے؛ اگ نوں کلام پاک وچ عام طور تے پاکیزگی دے نال ظاہر کیتا گیا اے۔ رب نوں ساڑ کے سواہ کرن والی اگ ظاہر کیتا گیا اے (یسعیاہ 6 باب 3 آیت؛ حبقوق 1 باب 13 آیت؛ خروج 3 باب 2 اتے 4 اتے 5 آیت؛ عبرانیوں 12 باب 29 آیت)۔ رب رحمت والا اے، ایہدے وچ اوہدی چنگیائی، شفقت، مہر تے پیار رلتی نیں۔ ایہہ لفظ اوہدی چنگیائی تے چھاں کردے نیں۔ جے اے رب دا فضل نہیں سی تے ایس طرحاں اوہدیاں باقی صفتاں سانوں اوہدی ذات وچوں باہر کڈھ دیندیاں نیں۔ شکر اے کہ ایہہ انج نہیں اے، اوہ چاہوندا اے کہ ساڈے وچوں ہر کوئی اوہنوں ذاتی طور تے جانے (خروج 34 باب 6 آیت؛ 31 زبور 19 آیت؛ 1۔پطرس 1 باب 3 آیت؛ یوحنا 3 باب 16 آیت؛ یوحنا 17 باب 3 آیت)۔
ایہہ اک نکا جیہا اُپرالا اے رب دے بہت وڈے قد دے سوال دے جواب لئی۔ مہربانی کرے بہت حوصلے دے نال ایہدی کھوج کردے رہو (یرمیاہ 29 باب 13 آیت)۔
رب دیاں صفتاں کیہ نیں؟ رب کیویں دا اے؟