19
24
1 بر اشخاص شریر حسادت نورز و آرزوی دوستی با آنها را نداشته باش،
2 زیرا تمام فکر آنها این است که به مردم ظلم کنند، و هرگاه که دهان باز میکنند، دربارهٔ شرارت گفتوگو میکنند.
20
3 خانه بر اساس حکمت و عقل آباد میگردد و
4 با دانایی اتاقهای آن از اسباب نفیس و گرانقیمت پُر میشوند.
21
5 شخص دانا و فهمیده، از قدرت زیاد برخوردار است و همیشه به قدرت خود میافزاید.
6 پیروزی در جنگ بستگی به تدبیر خوب و مشورت زیاد دارد.
22
7 شخص احمق نمیتواند به حکمت دست یابد. وقتی موضوع مهمی مورد بحث قرار میگیرد، او حرفی برای گفتن ندارد.
23
8 کسیکه دایم نقشههای پلید در سر میپروراند، دردسرآفرین خوانده خواهد شد.
9 نقشههای آدم احمق، گناهآلودند و کسیکه دیگران را مسخره میکند، مورد نفرت همهٔ مردم میباشد.
24
10 اگر نتوانی سختیهای زندگی را تحمّل کنی، شخص ضعیفی هستی.
25
11 از نجات دادن کسیکه به ناحق محکوم شده است، کوتاهی نکن.
12 نگو که از ماجرا بیخبر بودهای، زیرا خدایی که جان تو را در دست دارد و از دل تو آگاه است، میداند که تو از همهچیز باخبر بودهای. او هرکسی را مطابق کارهایش جزا میدهد.
26
13-14 فرزندم، همانطور که خوردن عسل دهان تو را شیرین میکند، کسب حکمت نیز برای جان تو شیرین خواهد بود. کسیکه حکمت میآموزد، آیندهٔ خوبی در انتظارش میباشد و امیدهایش برباد نمیرود.
27
15 مانند بدکاران نباش که منتظر هستند تا خانهٔ مردم درستکار را غارت و ویران کنند،
16 زیرا شخص درستکار حتّی اگر هفت بار هم بیفتد، باز برمیخیزد، ولی اشخاص بدکار، گرفتار بلا شده سرنگون میگردند.
28
17 وقتی دشمنانت دچار مصیبت میشوند، خوشحال نشو و هنگامیکه میافتند خوشی نکن،
18 زیرا خداوند، این کار تو را میبیند و نمیپسندد و آنگاه از مجازات آنها دست برمیدارد.
29
19 بهخاطر مردم بدکار، تشویش نداشته باش و به آنها حسادت نورز،
20 زیرا شخص بدکار، آیندهای ندارد و چراغش خاموش میشود.
30
21 فرزندم از خداوند و پادشاه بترس و با کسانیکه علیه آنها شورش میکنند، همدست نشو.
22 زیرا نابودی آنها ناگهانی است و کسی نمیداند که خداوند و پادشاه چه بلایی بر سر آنها میآورند.
چند سخن حکیمانهٔ دیگر
23 مردان حکیم این سخنان را نیز گفتهاند:
قاضی نباید در داوری از کسی طرفداری کند.
24 هرکسی که به مجرم بگوید: «تو بیگناه هستی»، مورد لعنت و نفرت مردم قرار میگیرد.
25 امّا شخصی که گناهکار را محکوم کند، کامیابی و خوشی نصیبش میشود.
26 پاسخ صادقانه نشانهٔ دوستی حقیقی میباشد.
27 اول کسب و کار خود را سر و سامان بده، آنگاه خانه و خانواده تشکیل بده.
28 برضد همسایهات شهادت دروغ مده و سخنان غلط دربارهاش بر زبان نیاور.
29 نگو: «همان بلایی را که بر سر من آورده، بر سر خودش میآورم.»
30 از کنار مزرعهٔ آدم تنبل و تاکستان شخص نادان گذشتم.
31 در همهجا خار روییده بود. علفهای هرزه زمین را پوشانده و دیوار مزرعه فروریخته بود.
32 با دیدن این منظره به فکر فرورفتم و این درس را آموختم:
33 کسیکه دست بر روی دست میگذارد و پیوسته میخوابد،
34 عاقبت تنگدستی همچون راهزن مسلّحی به سراغش میآید.