ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းႏွင့္အာရ္မီးနီးယဲမ္းအျမင္ႏွစ္ခုတုိ႔သည္ ကယ္တင္ျခင္းအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္ သက္၍ ဘုရားသခင္၏အစိုးရေသာအခြင့္အာဏာႏွင့္လူေတြ၏တာ၀န္၀တၱရားမ်ားအၾကားရွင္းျပ ေပးထားေသာ သီအိုေလ်ာ္ဂ်ီအေတြးအေခၚျဖစ္သည္။ ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းနာမည္သည္ ဂၽြန္းကာလ္ ဗင္းနာမည္မွဆင္းသက္လာသည္။ ၁၅၀၉-၁၅၆၄ခုႏွစ္အၾကားတြင္ေနထုိင္ေသာ ျပင္သစ္သီအုိ ေလ်ာ္ဂ်ီ ပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းအျမင္သည္ ယားကိုဘစ္(စ္)အာရ္မီးနီးအပ္(စ္) မွဆင္းသက္လာသည္။ သူသည္ ၁၅၆၀-၁၆၀၉ခုႏွစ္အတြင္း နာသာလင္သီအိုေလာ္ဂ်ီပညာရွင္ႀကီး တစ္ပါးျဖစ္သည္။
ႏွစ္ခုစလံုးတုိ႔၏ခံယူခ်က္ကို အခ်က္ငါးခုတုိ႔ျဖင့္ အတိုခ်ံဳးေဖာ္ျပႏုိင္သည္။ ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းခံ ယူခ်က္သည္ လူေတြ၏ဥႆံုပ်က္ဆီးျခင္းျဖစ္သည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္သည္ လူေတြ၏အ စိတ္အပိုင္းတစ္ခုပ်က္စီးျခင္းျဖစ္သည္။ လံုး၀ဥႆံုပ်က္စီးျခင္းဟုဆိုရာတြင္ လူသားအားလံုးသည္ အျပစ္တရားေၾကာင့္လံုး၀ပ်က္စီးျခင္းကိုေဖာ္ျပလုိျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္လူသားမ်ားသည္ ကုိယ္ နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ ဘုရားသခင္ထံသိို႔မလာႏုိင္ျခင္းျဖစ္သည္။ အစိတ္အပိုင္းပ်က္စီးျခင္းသည္ အျပစ္တရားအားျဖင့္လူေတြအားလံုးပ်က္စီးျခင္းျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ သူတုိ႔သည္ မိမိႀကိဳးပမ္းအား ထုတ္ျခင္းအားျဖင့္ ဘုရားသခင္ကိုမယံုၾကည္ျခင္းမရွိႏုိင္ေပ။
ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္သူမ်ားက ေရြးႏႈတ္ကယ္တင္ျခင္းသည္ အေျခအေနေပၚမမူတည္ ေသာယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္သူမ်ားက အေျခအေနေပၚမူတည္ၿပီးေရြး ႏႈတ္ျခင္းကိုယံုၾကည္ၾကသည္။ အေျခအေနေပၚမမူတည္ေသာေရြးႏႈတ္ျခင္းသည္ ဘုရားသခင္က သူ၏အလုိေတာ္တစ္ခုတည္းအျဖင့္လူအခ်ိဳ႕ကိုကယ္တင္ျခင္းသို႔ပို႔ေဆာင္ျခင္းကို ဆိုလိုသည္။ သူတုိ႔၏လုပ္ေဆာင္ခ်က္၊ထုိက္တန္မႈေပၚတြင္မမူတည္ေပ။ အေျခအေနေပၚမူတည္ေသာေရြးႏႈတ္ ျခင္းသည္ ကယ္တင္ျခင္းရရွိမည့္သူမ်ားကို ဘုရားသခင္၏ေရွးမဆြကတည္းကအႀကံအစည္ေတာ္ အားျဖင့္ သူေရြးေကာက္ျခင္းကိုဆုိလိုသည္။ ထိုေၾကာင့္သူတုိ႔သည္ ကယ္တင္ျခင္းရရွိရန္ဘုရားသ ခင္ကိုေရြးေကာက္ျခင္းျဖစ္သည္ဟူေသာယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။
ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္က ျပစ္ေၾကြးေပးဆပ္ျခင္းသည္ အကန္႔အသတ္ရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္သူမ်ားက အကန္႔အသတ္မရွိဟုယံုၾကည္ၾကသည္။ ၄င္းသည္ ခံယူခ်က္ငါးခုမွ ျငင္းခံုစရာေကာင္းေသာအခ်က္ျဖစ္သည္။ အကန္႔အသတ္ရွိသည္ဟု ယံု ၾကည္သူမ်ားက သခင္ေယရႈအေသခံျခင္းသည္ သူေရြးေကာက္ေသာသူမ်ားအတြက္သာျဖစ္သည္ ဟုယံုၾကည္ၾကသည္။ အကန္႔အသတ္မရွိဟု ယံုၾကည္သူမ်ားက သခင္ေယရႈအေသခံျခင္းသည္ လူ သားအားလံုးအတြက္ျဖစ္သည္ဟုယံုၾကည္ၾကသည္။ သို႔ေသာ္ လူတစ္ဦးသည္ ယံုၾကည္ျခင္းအား ျဖင့္သူ႕ကိုမလက္ခံမခ်င္း သခင္ေယရႈအေသခံျခင္းသည္ အက်ိဳးတက္ေရာက္မႈမရွိဟုယံုၾကည္ၾက သည္။
ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းမ်ားက ဘုရားသခင္၏ေက်းဇူးေတာ္ကို အျငင္းဆိုးႏုိင္ဟုယံုၾကည္ၾက သည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းမ်ားက လူတစ္ဦးသည္ ဘုရားသခင္၏ေက်းဇူးေတာ္ကိုျငင္းဆိုႏုိင္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဘုရားသခင္၏ေက်းဇူးေတာ္မျငင္းဆိုႏုိင္ဟုယံုၾကည္သူမ်ားက ဘုရားသခင္က လူတစ္ဦးကိုေခၚေသာအခါ သူမွာျငင္းဆိုႏုိင္စြမ္းမရွိ ကယ္တင္ျခင္းအမွန္ရရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ၾက သည္။ ဘုရားသခင္၏ေက်းဇူးေတာ္ျငင္းဆိုႏုိင္သည္ဟုယံုၾကည္သူမ်ားက ဘုရားသခင္ကလူသား အားလံုးကို ကယ္တင္ျခင္းသို႔ေခၚဖိတ္ေသာ္လည္း မ်ားစြာေသာသူမ်ားက ထိုေခၚဖိတ္ျခင္းကို ခုခံ ျငင္းဆိုႏုိင္သည္ဟုယံုၾကည္ၾကသည္။
ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္သူမ်ားက သန္႔ရွင္းသူမ်ားအဆံုးထိတုိင္ယံုၾကည္ျခင္းစြဲကိုင္ျခင္း ကိုယံုၾကည္ၾကသည္။ အာရ္မီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္သူမ်ားက အေျခအေနေပၚမူတည္၍ ကယ္တင္ျခင္း ရရွိ ျခင္းကိုစြဲကိုင္ထားၾကသည္။ အဆံုးထိတုိ္င္ေအာင္ယံုၾကည္ျခင္းစြဲကိုင္ေသာသူမ်ားဟုဆိုရာတြင္ ဘုရားသခင္ေရြးေကာက္ေတာ္မူေသာလူတစ္ဦးသည္ အဆံုးထိတုိင္ေအာင္သစၥာရွိျခင္းကိုဆိုလုိ သည္။ သူတုိ႔သည္ ခရစ္ေတာ္ကို ဘယ္ေတာ့အခါမွျငင္းပယ္မည္မဟုတ္ေပ။ သူထံမွဘယ္ေတာ့အ ခါမွထြက္ခြါမည္မဟုတ္ေပ။ အေျခအေနေပၚမူတည္၍ကယ္တင္ျခင္းရရွိသည္ဟုယံုၾကည္သူမ်ား သည္ ခရစ္ေတာ္ထဲ၌ယံုၾကည္သူတစ္ဦးသည္ မိမိေရြးခ်ယ္မႈျဖင့္ ခရစ္ေတာ္ထံမွေနာက္သို႔ျပန္ဆုတ္ ႏုိင္သည္။ ထိုေၾကာင့္ သူတုိ႔သည္ ကယ္တင္ျခင္းဆံုးရႈံးႏုိင္သည္။
ထိုေၾကာင့္ ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္ျခင္းသည္ မွန္ကန္သလား၊ အာရ္မီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္ ျခင္းသည္မွန္ကန္သလားဟု ျငင္းခံုေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ခရစ္ေတာ္၏ကိုယ္ခႏၶာတြင္ ကာလ္ဗီးနီး ယဲမ္းယံုၾကည္ျခင္းႏွင့္အာရ္မီးနီးယဲမ္းယံုၾကည္ျခင္းေရာေထြးေနသည္ကို မွတ္သားရန္ လုိအပ္ သည္။ ကာလ္ဗီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္ငါးခုႏွင့္အာရ္မီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္ငါးခုရွိသည္။ ထိုနည္းတူ ကာလ္ ဗီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္သံုးခုႏွင့္အာရ္မီးနီးယဲမ္းခံယူခ်က္ႏွစ္ခုစြဲကိုင္ေသာသူမ်ားလည္းရွိသည္။ မ်ားစြာ ေသာယံုၾကည္သူမ်ားက ထိုခံယူခ်က္ႏွစ္ခုကို ေရာေထြးၿပီးယံုၾကည္ၾကသည္။ ေနာက္ဆံုးတြင္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အျမင္သည္ မွားယြင္းတတ္သည္။ သူတုိ႔ရွင္းျပေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားသည္လည္းမွား ယြင္းတတ္သည္။ လူေတြ၏ရွင္းျပခ်က္မ်ားကို အျပည့္အ၀လက္ခံယံုၾကည္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေပ။ ဘုရား သခင္သည္အရာအားလံုးကို ထိန္းခ်ဳပ္ကာ သိရွိသည္။ လူသားမ်ားသည္ ခရစ္ေတာ္အားျဖင့္ကယ္ တင္ျခင္းရရွိရန္ စစ္မွန္ေသာဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဤအျမင္ႏွစ္ခုတုိ႔သည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ အတြက္ တုိက္လွန္ျပိဳင္ဆုိင္ႏုိင္သည္။ သို႔ေသာ္ ဘုရားသခင္၏စိတ္ထဲတြင္ သူတုိ႔အျမင္မ်ားသည္ ျပည့္စံုသည္။
“ေလာကအျမင္”ဟူသည္ ကမာၻအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ရႈေထာင့္တစ္မ်ိဳးအားျဖင့္ျမင္ ေတြ႕ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ခရစ္ယာန္ေလာကအျမင္သည္ ကမာၻေျမႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ခရစ္ ယာန္မ်ားအျမင္ကိုေဖာ္ျပရည္ၫႊန္းလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ကမာၻႀကီးျဖစ္လာျခင္းအေၾကာင္းကို “ေကာင္း မြန္စြာသိရွိျခင္း”သည္အေရးႀကီးသည္။အျခားသူမ်ားခံယူခ်က္ႏွင့္ညီညြတ္မႈရွိရန္လည္းလိုအပ္ သည္။ ထိုိသု႔ိခံယူျခင္းသည္ မွန္ကန္ေသာအျမင္ျဖစ္သည္။ လူတစ္ေယာက္၏ေလာကအျမင္သည္ သူ၏ေန႕စဥ္ဘ၀အသက္တာကိုဆံုးျဖတ္ေပးေသာအရာျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလြန္အမင္းအေရးႀကီး သည္။
စားပဲြေပၚတြင္ ပန္းသီးတစ္လံုးတင္ထားလွ်င္ လူတုိင္းကျမင္ႏုိင္သည္။ ဇီ၀ေဗဒသိပၸံပညာ ရွင္မ်ားက ၄င္းပန္းသီး၏တည္ေဆာက္ပံုျမင္ေသာအခါ အစိတ္အပိုင္းခြဲျခားထားသည္။ ပန္းခ်ီဆရာ တစ္ေယာက္က၄င္း၏ ရွင္သန္ျခင္းကိုျမင္ေသာအခါ၄င္း၏ပံုကိုေရးဆြဲမည္ျဖစ္သည္။ ဆုိင္ပိုင္ရွင္ တစ္ဦးကျမင္လွ်င္၄င္း၏ တန္ဖိုးကိုျမင္ေတြ႕ေသာအခါ ၄င္း၏တန္ဖိုးကိုတြက္ဆမည္ျဖစ္သည္။ ကေလးတစ္ေယာက္က ၄င္းကိုေန႕လည္စာအျဖစ္ျမင္ေသာအခါ စားပါလိမ့္မည္။ ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ျမင္က ကၽြႏု္ပ္တို႔ဘ၀တစ္ခုလံုး ကိုလႊမ္းမိုးထားေသာေၾကာင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အျမင္သည္အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ခရစ္ယာန္မ်ားျဖစ္ေစ၊ ခရစ္ယာန္မဟုတ္ေသာသူမ်ားျဖစ္ေစ ေလာကအျမင္ကိုျမင္ေတြ႕ရာတြင္ ေမးစရာေမးခြန္းသံုးခုရွိ သည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ-
(၁) မိတ္ေဆြ မည္သည့္ေနရာမွလာခဲ့သနည္း။ (မိတ္ေဆြ ဤေနရာမွာအဘယ္ေၾကာင့္ေန သနည္း။)
(၂) ေလာကသည္ မည္သည့္အရာျဖင့္မွားယြင္းသနည္း။
(၃) ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ၄င္းကို မည္သို႔ျပန္တပ္ဆင္မည္နည္း။
ယေန႔ေလာကအျမင္သည္ သဘာ၀ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္သည္။ ၄င္းက ေမးခြန္းသံုးခုကိုအေျဖ ေပးထားပါသည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ- (၁) ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔ျဖစ္လာရျခင္းသည္ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိဘဲ အလိုအ ေလ်ာက္ျဖစ္လာျခင္းျဖစ္သည္။ (၂) ကၽြႏ္ုပ္တုိ႔သည္ သဘာ၀ကို ေလးစားသင့္သည့္အတုိင္းမေလး စားေပ။ (၃) သစ္ပင္ပန္းပင္မ်ားႏွင့္သဘာ၀တရားကိုေစာင့္ထိန္းျခင္းအားျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ေလာကကို ေကာင္းမြန္စြာေစာင့္ထိန္းႏုိင္သည္။ သဘာ၀ေလာကအျမင္က ဆက္ႏြယ္ျခင္း၊ တည္ရွိ ျခင္း၊ အက်ိဳးကိုခံစားျခင္းႏွင့္ လက္ေတြ႕မက်ေသာအေတြးအေခၚမ်ားျဖစ္ၾကေသာ အေတြးအေခၚ မ်ားျဖစ္ေစပါသည္။
ခရစ္ယာန္မ်ားေလာကအျမင္သည္ ေမးခြန္းသံုးခုကိုေျဖဆိုထားပါသည္။ (၁)ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဤကမာၻႀကီးကိုျပဳစုေစာင့္ေရွာက္ရန္ႏွင့္ဘုရားသခင္ႏွင့္မိတ္သာဟာရဖြဲ႕ရန္အတြက္ ဘုရားသခင္ ဖန္ဆင္းထားေသာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ (ကမာၻ ၁း၂၇-၂၈၊ ၂း၁၅)။ (၂) ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ဘုရားသခင္ စကားကိုနားမေထာင္ဘဲ အျပစ္ျပဳေသာေၾကာင့္ေလာကတစ္ခုလံုးက်ိန္ျခင္းအမဂၤလာသို႔ေရာက္ သြားခဲ့သည္ (ကမာၻ ၃)။ (၃) ဘုရားသခင္ကိုယ္ေတာ္တုိင္ သူ၏သားေတာ္ သခင္ေယရႈခရစ္ေတာ္ ၏အေသခံျခင္းအားျဖင့္ ကၽြႏ္ု္ပ္တုိ႔ကိုကယ္တင္ခဲ့သည္ (ကမာၻ ၃း၁၅၊ လုကာ ၁၉း၁၀)။ တစ္ေန႔ေန႔ က်ရင္ ဘုရားသခင္ကသူဖန္ဆင္းခဲ့ေသာဧဒင္ဥယ်ာဥ္ကဲ့သို႔ေသာအေျခအေနသို႔ျပန္လည္ပို႔ ေဆာင္ ဦးမည္ျဖစ္သည္ (ေဟရွာယ ၆၅း၁၇-၂၅)။ ခရစ္ယာန္မ်ားေလာကအျမင္သည္ကိုယ္က်င့္တရား ပ်က္ျပားမႈမ်ား၊ နိမိတ္လကၡဏာမ်ား၊ လူေတြ၏ဂုဏ္သိကၡာ၊ ႏွင့္ေရြးႏႈတ္ကယ္တင္ျခင္းမ်ားသိေစ ခဲ့သည္။
ကမာၻႀကီးႏွင့္ပတ္သက္၍ရႈျမင္ျခင္းမ်ားသည္ရႈတ္ေထြးေနသည္ကိုမွတ္ထားျခင္းသည္အ လြန္အေရးႀကီးသည္။၄င္းကၽြႏု္ပ္တုိ႔ဘ၀တစ္ခုလံုးကိုေျပာင္းလဲေစတတ္သည္။ေငြေၾကးမွကိုယ္က်င့္တရားသို႔၄င္း၊ ႏုိင္ငံေရးမွပန္းခ်ီေရးဆြဲျခင္းသို႔၄င္းေျပာင္းလဲေစပါသည္။ စစ္မွန္ေသာခရစ္ယာန္ဘာ သာသည္ ဘုရားေက်ာင္းသို႔တက္ေရာက္ျခင္းသာမဟုတ္ေပ။ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္သြန္သင္ထား သည့္အတုိင္း ခရစ္ယာန္ဘာသာသည္ ေလကီအျမင္တစ္ခုျဖစ္သည္။ သမၼာက်မ္းစာက “ဘာသာေရး”ႏွင့္ “ေလာကီေရးရာ” ခြဲျခားထားျခင္းမရွိေပ။ ခရစ္ယာန္အသက္တာသည္ တည္ရွိေနေသာဘ၀အသက္တာျဖစ္သည္။ သခင္ေယရႈက “ငါသည္လမ္းခရီး၊ သမၼာတရားႏွင့္ အသက္ျဖစ္သည္” (ေယာဟန္ ၁၄း၆) ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္။ ထိုသို႔ျပဳျခင္းအားျဖင့္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔၏ ေလာကီအျမင္ျဖစ္သြားပါသည္။
ေခတ္ကာလအပိုင္းအျခားခြဲျခားမႈတြင္ အဓိကအားျဖင့္အတူညီေသာအခ်က္ႏွစ္ခုရွိသည္။ (၁)သမၼာက်မ္းစာကို ေရးထားသည့္အတုိင္းအနက္ဖြင့္ဆိုျခင္း(အထူးသျဖင့္ ႀကိဳတင္ေဟာေျပာခ်က္ မ်ား) (၂)ဘုရားသခင္၏အႀကံအစည္ေတာ္ထဲတြင္ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အသင္းေတာ္တုိ႔၏ ကြာဟမႈမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ေခတ္ကာလအပိုင္းအျခားခြဲျခားမႈယံုၾကည္ေသာသူမ်ားက က်မ္းစာကုိအနက္ဖြင့္ဆိုရာတြင္ က်မ္းစာအုပ္ထဲတြင္ေရးသားထားသည့္အတုိင္းအနက္ဖြင့္ဆိုျခင္းနိယာမကိုအသံုးျပဳၾကသည္။ စကားလံုးတစ္ခုစီတုိင္းသည္ေန႔တုိင္းအတြက္အသံုး၀င္သည္ကိုဆိုလုိသည္။ သေကၤတအမွတ္အသားမ်ား၊ ပံုေဆာင္ခ်က္မ်ားႏွင့္အမ်ိဳးအစားပံုစံအလုိက္ခြဲျခားခ်က္မ်ားကို ဤနည္းလမ္းအတုိင္းအနက္ဖြင့္ရမည္ ျဖစ္သည္။ က်မ္းစာကို က်မ္းစာအတုိင္းအနက္ဖြင့္ျခင္းမွာ မွားယြင္းခ်က္မ်ားမရွိေပ။သေကၤတမ်ား ႏွင့္ႏွိင္းယွဥ္ပံုေဆာင္ခ်က္မ်ားတြင္လည္းသူတုိ႔ေနာက္ကြယ္ တြင္ ဆိုလိုသည့္အဓိပၸါယ္ရွိသည္။
သမၼာက်မ္းစာကိုေလ့လာရာတြင္ သိရွိႏုိင္ရန္အတြက္ အေကာင္းဆံုးယူဆခ်က္သံုးမ်ိဳး ရွိသည္။ ပထမေနျဖင့္၊ စိတ္ျဖင့္စဥ္းစားေတြးေခၚျခင္း၊ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္သမၼာက်မ္းစာကို ေရးသား ထားေသာ စကားအတုိင္းအနက္ဖြင့္ရမည္ျဖစ္သည္။ လူေတြႏွင့္အဆက္အသြယ္ျပဳႏုိင္ရန္အတြက္ ဘုရားသခင္က ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ ကို ဘာသာစကားေပးထားသည္။ ဒုတိယအေနျဖင့္၊ သမၼာက်မ္းစာကို သမၼာက်မ္းစာျဖင့္ဘာသာျပန္ဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ဓမၼေဟာင္းထဲတြင္ သခင္ေယရႈအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးႀကိဳတင္ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ျပည့္စံုသြားခဲ့သည္။ ဓမၼေဟာင္းက်မ္း ထဲတြင္ႀကိဳတင္ေဟာေျပာထားသည့္အတုိင္း သခင္ေယရႈဖြါးျမင္ျခင္း၊ သူ၏သာသနာလုပ္ငန္း၊ သူ၏အေသခံျခင္း ႏွင့္ရွင္ျပန္ထေျမာက္ျခင္းတုိ႔သည္ တစ္ခ်က္မလႊဲျပည့္စံုသြားခဲ့သည္။ ဓမၼသစ္က်မ္းထဲတြင္ႀကိဳတင္ေဟာေျပာခ်က္မရွိေသာအရာမ်ားျပည့္စံုျခင္းရွိသည္ဟူ၍မရွိပါ။ ထိုေၾကာင့္ က်မ္းစာကိုက်မ္းစာအ တုိင္းအနက္ဖြင့္ျခင္းသည္ မမွားႏုိင္ေသာနိယာမတစ္ခုျဖစ္သည္။ က်မ္းစာေလ့လာရာတြင္ က်မ္းစာကိုက်မ္းစာအတုိင္းအနက္မဖြင့္လွ်င္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ပါရွိေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားတိက်မွန္ ကန္စြာသိရွိနားလည္းႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။ လူတုိင္းကသမၼာက်မ္းစာကို သူတုိ႔သိရွိျမင္ေတြ႕သည့္အ တုိင္းအနက္ဖြင့္ဆိုတတ္ၾကသည္။ က်မ္းစာေလ့လာရာတြင္ “သမၼာက်မ္းစာကေျပာသည္” ဟု ေဖာ္ ျပျခင္းထက္ “ထိုက်မ္းပုိက္မ်ားသည္ ကၽြႏု္ပ္ကိုမည္သည့္အရာေျပာသနည္း…”က ပို၍အေရးႀကီး သည္။ ၀မ္းနည္းစရာတစ္ခုသည္ ယေန႔က်မ္းစာကိုသူတုိ႔စိတ္ႀကိဳက္အနက္ဖြင့္ၾကေသာ္လည္း သမၼာက်မ္းစာႏွင့္ညီၫြတ္သည္ဟု မွားယြင္းစြာေဖာ္ျပျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
ကာလအပိုင္းအျခားသီအိုေလာဂ်ီသြန္သင္သူမ်ားက ဘုရားသခင္၏လူမ်ားတြင္ လူမ်ိဳးႏွစ္မ်ိဳး ႏွင့္ခြဲျခားထားသည္ဟု သြန္သင္ခဲ့သည္။၄င္းတုိ႔မွာ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အသင္းေတာ္ျဖစ္သည္။ ကာလအပို္င္းအျခားခံယူသူမ်ားက ဓမၼေဟာင္းက်မ္းထဲတြင္ရွိေသာဘုရားသခင္ႏွင့္ ဓမၼသစ္က်မ္း ထဲတြင္ရွိေသာသားေတာ္ဘုရားသခင္ကို ယံုၾကည္ျခင္းအားျဖင့္ကယ္တင္ျခင္းရရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ ၾကသည္။ ကာလအပိုင္းအျခားယံုၾကည္သူမ်ားက ဘုရားသခင္၏အႀကံအစည္ေတာ္ထဲတြင္ ဣသ ေရလလူမ်ိဳးမ်ားကို အသင္းေတာ္ျဖင့္အစားထိုးလိုက္သည္ဟု မယံုၾကည္ၾကေပ။ သူတုိ႔က ဣသေရ လလူမ်ိဳးမ်ားသည္လည္း အသင္းေတာ္သို႔ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိေပဟုယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။ သူတုိ႔က ဓမၼေဟာင္းထဲတြ္ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားအေပၚဘုရားသခင္၏ဂတိေတာ္ (နယ္ေျမ၊ သားစဥ္ေျမး ဆက္အမ်ားအျပား၊ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာမ်ား) သည္ ဗ်ာဒိတ္က်မ္း အခန္းႀကီး ၂၀ ထဲတြင္ေဖာ္ျပ ထားသည့္အတုိင္း အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးျခင္းတြင္ျပည့္စံုလိမ့္မည္ဟုယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။ ကာလ အပိုင္းအျခားခံယူသူမ်ားက ယခုခ်ိန္တြင္ဘုရားသခင္သည္ အသင္းေတာ္ကို အာရံုျပဳသည့္နည္းတူ ေနာက္ေနာင္တြင္လည္း သူသည္ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားကို ဂရုစုိက္လိမ့္မည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္ (ေရာမ ၉-၁၁)။
ဤကဲ့သို႔ေသာနည္းလမ္းမ်ားေပၚအေျခခံၿပီး ကာလအခ်ိန္အပိုင္းအျခားခံယူသူမ်ားက သမၼာ က်မ္းစာကို အဓိကအားျဖင့္ အပိုင္း ခုနစ္ခုရွိသည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ လူသားမ်ားအ ျပစ္ကင္းမဲ့ေသာအခ်ိန္ (ကမၻာ ၁း၁-၃း၇)၊ အျပစ္ရွိသည္ဟုစဥ္းစာတတ္ေသာအခ်ိန္ (ကမာၻ ၃း၈-၈း ၂၂)၊ လူေတြအုပ္စိုးျခင္း (ကမာၻ ၉း၁-၁၁း၃၂)၊ ကတိေတာ္ (ကမာၻ ၁း၂-ထြက္ေျမာက္ရာ ၁၉း၂၅)၊ ပညတ္ေတာ္ (ထြက္ေျမာက္ရာ ၂၀း၁-တမန္ေတာ္ ၂း၄)၊ ေက်းဇူးေတာ္ (တမန္ ၂း၄- ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ၂၀း၃) ႏွင့္ အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးျခင္း (ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ၂၀း၄-၆) ျဖစ္သည္။ ကာလအပိုင္းအျခား ခံယူခ်က္သည္ ကယ္တင္ျခင္းရရွိရန္အတြက္မဟုတ္ဘဲ ဘုရားသခင္ကလူေတြကို ဆက္ဆံျခင္းပံု စံျဖစ္သည္။ ကာလအပိုင္းအျခားခံယူခ်က္သည္ အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးျခင္းမတုိင္မီခရစ္ေတာ္ ႀကြလာျခင္းကိုယံုၾကည္ထားၿပီး၊ ေဘးဒဏ္ႀကီးကာလမတုိင္မီ ခ်ီေဆာင္ျခင္းကိုယံုၾကည္ထားသည္။ အတိုခ်ံဳးအားျဖင့္ေဖာ္ျပရလွ်င္ ကာလအပိုင္းအျခားခံယူခ်က္သည္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ရွိေသာ ႀကိဳတင္ေဟာေျပာခ်က္မ်ားကို ၄င္းအတုိင္းအနက္ဖြင့္ျခင္း၊ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္အသင္းေတာ္ တုိ႔၏ကြာဟမႈကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္းရွင္းျပထားျခင္း၊ႏွင့္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အတုိင္းကာလပိုင္းအျခားမ်ားကိုေဖာ္ျပထားျခင္းတုိ႔ျဖစ္သည္။
ေရာမ ၈း၂၉-၃၀ ထဲတြင္ “ဘုရားသခင္၏သားေတာ္သည္ အမ်ားေသာညီတုိ႔တြင္သားဦး ျဖစ္ေတာ္မူမည္အေၾကာင္း၊ ဘုရားသခင္သည္ေရွးမဆြကသိေတာ္မူေသာသူတုိ႔ကို သားေတာ္၏ပံု သ႑ာႏွင့္တညီတည္းျဖစ္ေစျခင္းငွါ၊ ေရွ႕မဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားေတာ္မူ၏။ ထိုသို႔ခြဲခန္႔မွတ္သားႏွင့္ ေသာသူတုိ႔ကို ေခၚေတာ္မူ၏။ ေခၚေတာ္မူေသာသူတုိ႔ကိုလည္း ေျဖာင့္မတ္ရာ၌တည္ေစေတာ္မူ၏။ ထိုသို႔တည္ေစေတာ္မူေသာသူတုိ႔ကိုလည္း ခ်ီးေျမႇာက္ေတာ္မူ၏” ဟုေဖာ္ျပထားသည္။ ဧဖက္ ၁း၅ ႏွင့္ ၁၁ တုိ႔တြင္ “ထိုဘုရားသခင္သည္ ခ်စ္ေတာ္မူေသာသားေတာ္ေၾကာင့္၊ ငါတုိ႔အားေပးေတာ္မူ ေသာေက်းဇူးေတာ္၏ ဘုန္းအသေရကိုခ်ီးမြမ္းေစျခင္းငွါ၊ ငါတုိ႔သည္ေယရႈခရစ္အားျဖင့္ သားအရာ ကိုရမည္အေၾကာင္း၊ အလိုေတာ္ရွိေသာေစတနာအတုိင္း ေရွးမဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားေတာ္မူ၏။ …မိ မိေစတနာ၏အလုိေတာ္သို႔လုိက္၍အလံုးစံုတုိ႔ကိုျပဳျပင္စီရင္ေတာ္မူတတ္ေသသာသူ၏ႀကံစည္ျခင္း ရွိသည္အတုိင္း၊ ေရွးမဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားေတာ္မူသည္ႏွင့္အညီ၊ ငါတုိ႔သည္ထိုခရစ္ေတာ္အားျဖင့္ အေမြခံျဖစ္ၾက၏” ဟုေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေျမာက္မ်ားစြာေသာသူမ်ားက ေရွ႕မဆြကတည္းကခြဲခန္႔ မွတ္သားျခင္းကို အလြန္အမင္းျငင္းဆိုခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ေရွ႕မဆြကတည္းကခြဲခန္႕မွတ္သားျခင္း သည္ သမၼာက်မ္းစာ၏သြန္သင္ခ်က္ျဖစ္သည္။ အဓိကေသာ့ခ်က္သည္ ေရွ႕မဆြကတည္းကခြဲခန္႔ မွတ္သားျခင္းကိုသိရွိျခင္းသည္္ သမၼာက်မ္းစာႏွင့္ညီညြတ္လ်က္ရွိသည္။
အထက္၌ေဖာ္ျပထားေသာက်မ္းပိုဒ္မ်ားရွိ “ေရွ႕မဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားထားျခင္း”စကားစု သည္ ဂရိဘာသာစကားအားျဖင့္ proorizo ဟုေခၚသည္။ ၄င္း၏အဓပၸါယ္သည္ “ႀကိဳတင္ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ခ်မွတ္ျခင္း” “ဘိသိက္ျခင္း” “အခ်ိန္မေရာက္မီဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ျခင္း” ျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ေရွ႕ မဆြကတည္းကခဲြခန္႔မွတ္သားထားျခင္းသည္ အခ်ိန္မေရာက္မီ ဘုရားသခင္၏ဆံုးျဖတ္ခ်က္ျဖစ္ သည္။ အခ်ိန္မေရာက္မီဘုရားသခင္ကမည္သည့္အရာကိုဆံုးျဖတ္ခဲ့သနည္း။ ေရာမ ၈း၂၉-၃၀ အရ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားသည္ သားေတာ္သခင္ေယရႈႏွင့္ပံုသ႑ာန္တူညီရန္၊ ေျဖာင့္မတ္ေသာ သူ ျဖစ္ရန္ႏွင့္ ခ်ီးေျမႇာက္ျခင္းခံရန္အတြက္ ဘုရားသခင္၏ေရြးေကာက္ျခင္းျဖစ္သည္။ ခရစ္ေတာ္ထဲ တြင္ရွိေသာယံုၾကည္သူမ်ားသည္ ေရြးေကာက္ျခင္းခံရေသာသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင့္ က်မ္းပုိဒ္မ်ားစြာတြင္ ေတြ႕ရွိႏုိင္သည္ (မႆဲ၂၄း၂၂၊ ၃၁၊ မာကု ၁၃း၂၀၊ ၂၇၊ ေရာမ ၈း၃၃၊ ၉း၁၁၊ ၁၁း၅-၇၊ ၂၈၊ ဧဖက္ ၁း၁၁၊ ေကာေလာသဲ ၃း၁၂၊ ၁သက္၊ ၁း၄၊ ၁တိ ၅း၂၁၊ ၂ တိ ၂း၁၀၊ တိတု ၁း၁၊ ၁ ေပ ၁း၁-၂၊ ၂း၉၊ ၂ေပ ၁း၁၀)။ ေရွ႕မဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားျခင္းသည္ လူအခ်ိဳ႕ကယ္တင္ျခင္းရရွိရန္အတြက္ ဘုရား သခင္ေရြးေကာက္ေတာ္မူူေသာ သူ၏အုပ္စုိးျခင္းအာဏာ၊ သမၼာက်မ္းစာႏွင့္ညီၫြတ္ေသာခံယူခ်က္ ျဖစ္သည္။
ေရွ႕မဆြကခြဲခန္႔မွတ္သားထားျခင္းခံယူခ်က္ျငင္းပယ္မႈမ်ားသည္ မတရားေသာအမႈျဖစ္ သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဘုရားသခင္သည္ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားကိုေရြးေကာက္ကအခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ား ကို မေရြးေကာက္ခဲ့သနည္း။ ဤအေၾကာင္းအရာႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးသိရွိရမည့္အရာသည္ ကယ္တင္ ျခင္းသို႔ေရာက္ရွိရန္ မည္သူမည္၀ါကမွ ထုိက္တန္ျခင္းမရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလံုး သည္ အျပစ္သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္ (ေရာမ ၃း၂၃)။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလံုးသည္ ထာ၀ရျပစ္ဒဏ္ခံထုိက္ ေသာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ (ေရာမ ၆း၂၃)။ ထိုေၾကာင့္ ဘုရားသခင္သည္ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလံုးကို ထာ၀ရမီးအုိင္ထဲသို႔ပစ္ခ်လွ်င္ သူသည္ တရားေသာဘုရားျဖစ္ေပမည္။ သို႔ေသာ္ဘုရားသခင္က ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အားလံုးကို ကယ္တင္ခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ျခင္းမခံေသာသူမ်ားအတြက္ေၾကာင့္ ဘုရား သခင္သည္မတရားေသာသူမဟုတ္ပါ။ အေၾကာင္းမွာ သူတုိ႔သည္ မိမိအျပစ္ႏွင့္အေလွ်ာက္ ထုိက္ တန္ေသာျပစ္ဒဏ္ကိုခံရၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လူအခ်ိဳ႕တုိ႔အေပၚဘုရားသခင္၏ေက်းဇူးျပဳျခင္းေၾကာင့္ သူသည္ မတရားေသာဘုရားမဟုတ္ေပ။ ဘုရားသခင္ထံမွတစံုတရာတစ္ခုရရွိရန္မည္သူကမွမ ထုိက္တန္ပါ။ ထိုေၾကာင့္ ဘုရားသခင္ထံမွတစံုတခုကိုမရေသာအခါ သူ႕ကိုအျပစ္မတင္သင့္ေပ။ ဥပမာတစ္ခုျဖင့္ေဖာ္ျပရလွ်င္ လူတစ္ေယာက္သည္ ေငြငါးက်ပ္ကို လူအေယာက္ႏွစ္ဆယ္ထံလက္ ကမ္းေပးအပ္မည္ဆိုၾကပါစို႔။ ပိုက္ဆံမရေသာလူအေယာက္ ဆယ့္ငါးက ေစာဒကတက္လိမ့္မည္ လား။ တက္ႏုိင္ပါသည္။ သူတုိ႔မွာေစာဒကတက္ပိုင္ခြင့္ရွိၾကသလား။ မရွိပါ။ အေၾကာင္းမွာ ထိုပုဂၢိဳလ္က မည္သူမည္၀ါဆီပုိက္ဆံအေၾကြးတစ္ျပားမွ်မရိွေပ။ သူသည္လူအခ်ိဳ႕တုိ႔အေပၚေက်း ဇူး ျပဳျခင္းသာျဖစ္သည္။
ဘုရားသခင္သည္ ကယ္တင္ျခင္းရရွိမည့္သူမ်ားကိုေရြးေကာက္ခဲ့လွ်င္ ကၽြႏု္ပ္တို႔သည္ ခရစ္ေတာ္ကိုယံုၾကည္ရန္ ေရြးပုိင္ခြင့္ရွိဦးမည္ေလာ။ ရွိႏုိင္ပါသည္။ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ ခရစ္ေတာ္ကိုယံုၾကည္ေသာသူမ်ားသည္ ကယ္တင္ျခင္းရရွိသည္ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ (ေယာဟန္ ၃း၁၆၊ ေရာမ ၁၀း၉-၁၀)။ ဘုရားသခင္က သူ႕ကိုယံုၾကည္ေသာသူမ်ား၊ သူ႕ထံသုိ႔လာေသာသူမ်ား ကိုျငင္းပယ္သည္ဟု သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိေပ (တရားေဟာ ၄း၂၉)။ သို႔ရာတြင္ လူတစ္ေယာက္သည္ ဘုရားသခင္ေသြးေဆာင္ေခၚေဆာင္လာျခင္းအားျဖင့္ ဘုရားသခင္ထံလာ ေရာက္ (ေယာဟန္ ၆း၄၄) ကယ္တင္ျခင္းသို႔ ေရာက္ရွိႏုိင္ျခင္းသည္ ဘုရားသခင္၏လွ်ိဳ႕၀ွက္ ခ်က္ျဖစ္သည္ (ေရာမ ၁း၁၆)။ ဘုရားသခင္က ကယ္တင္ျခင္းရရွိမည့္သူမ်ားကိုေရွ႕မဆြကေရြး ေကာက္ခဲ့သည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔သည္ ကယ္တင္ျခင္းသို႔ေရာက္ရွိႏုိင္ရန္ခရစ္ေတာ္ကိုေရြးေကာက္ရမည္ ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ခုစလံုးတုိ႔သည္မွန္ကန္ေသာအရာျဖစ္သည္။ ေရာမ ၁၁း၃၃ တြင္ “ဘုရားသခင္၏ ပညာႏွင့္ညာဏ္ေတာ္သည္ အလြန္နက္နဲစြတကား။ စီရင္ေတာ္မူခ်က္တုိ႔ကိုအဘယ္သူမွ်စစ္၍မ ကုန္ႏုိင္။ ၾကြေတာ္မူရာလမ္းတုိ႔ကိုလုိက္၍ရွာေသာ္လည္းမေတြ႕မမီႏုိင္။
အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စုိုးျခင္းမတုိင္မီအခ်ိန္ခံယူေသာသူမ်ားက ခရစ္ေတာ္သည္ အႏွစ္တစ္ ေထာင္အုပ္စိုးျခင္းမတုိင္မီျပန္လည္ၾကြလာမည့္အေၾကာင္းကိုယံုၾကည္ျခင္းျဖစ္သည္။ ခရစ္ေတာ္ျပန္ လည္ၾကြလာေသာအခါ သူသည္ အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးသြားမည္ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးေသာအခ်ိန္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီးသမၼာက်မ္းစာသြန္သင္ခ်က္မ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာသိရွိႏုိင္ရန္အတြက္ အခ်က္ႏွစ္ခ်က္ကို တိတိက်က်သိရွိရန္လုိအပ္သည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ- သမၼာက်မ္းစာကိုသင့္ေလ်ာ္စြာအနက္ဖြင့္ျခင္းနိယာမကိုသိရွိျခင္းႏွင့္ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ား ႏွင့္အသင္းေတာ္(ယံုၾကည္သူမ်ား)အၾကားမတူ ညီမႈျဖစ္သည္။
ပထမအေနျဖင့္၊ သမၼာက်မ္းစာကိုသင့္ေလ်ာ္စြာအနက္ဖြင့္ျခင္းသည္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာအေၾကာင္းအရာအတုိင္းက်မ္းပုိဒ္မ်ားအနက္ဖြင့္ျခင္းကိုဆိုလိုသည္။ အဓိပၸါယ္ သည္က်မ္းပိုဒ္မ်ားကို စာေစာင္မ်ားလက္ခံေသာသူမ်ား၊ စာေစာင္ကိုေပးပို႔ျခင္းခံေသာသူမ်ားႏွင့္ စာ ေစာင္ကိုမည္သူ႔အတြက္ စသည္ျဖင့္ စာေစာင္ကိုလက္ခံေသာသူမ်ား၏အေျခအေနႏွင့္ကိုက္ညီစြာ အနက္ဖြင့္ရမည္ျဖစ္သည္။ က်မ္းပုိဒ္တစ္ခုကို ေရးသားသူ၊ လက္ခံရရွိမည့္သူ၊ ေနာက္ခံသမိုင္းမ်ား အေၾကာင္းသိရွိရန္အလြန္အေရးႀကီးသည္။ က်မ္းပိုုဒ္မ်ားအနက္ဖြင့္ဆိုရာတြင္ သမုိင္းအေၾကာင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈကိုသည္ မွန္ကန္စြာသိရွိရန္လုိအပ္သည္။ က်မ္းစာကိုက်မ္းစာျဖင့္အနက္ဖြင့္ျခင္းကို သတိရရန္အလြန္အေရးႀကီးသည္။ ရံဖန္ရံခါ က်မ္းပုိဒ္တစ္ခု (သို႔) အေၾကာင္းအရာတစ္ခုက သမၼာ က်မ္းစာထဲတြင္ေဖာ္ျပထားေသာအျခားေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားကိုလည္း ရွင္းလင္းစြာအနက္ဖြင့္ တတ္သည္။ က်မ္းပိုဒ္မ်ားကိုအျခားေသာက်မ္းပိုဒ္မ်ားႏွင့္ညီညြတ္စြာဘာသာျပန္ျခင္းသည္အေရး ႀကီးသည္။
ေနာက္ဆံုးအေနျဖင့္၊ အလြန္အေရးႀကီးဆံုးေသာအရာသည္ က်မ္းပိုဒ္တစ္ခုသည္ ဥပမာအ လကၤာျဖစ္သည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းမရွိလွ်င္ သမၼာက်မ္းစာကို ရုိုးရုိး၊ ပံုမွန္၊ တိတိက်က်၊ က်မ္းစာ ေရးထားသည့္အတုိင္းဘာသာျပန္ရမည္ျဖစ္သည္။ က်မ္းစာေရးသားထားသည့္အတုိင္းဘာသာျပန္ ဆုိေသာအခါ ပံုဥပမာမ်ားကိုဥပမာအတုိင္းမေျပာဘဲ ရွင္းလင္းစြာဘာသာျပန္ရမည္ျဖစ္သည္။ ဘာသာျပန္ဆိုသူအေနျဖင့္ ပံုဥပမာမ်ားကို ေျဖရွင္းရာတြင္ သင့္ေတာ္မႈမရွိလွ်င္ ပံုဥပမာအားျဖင့္ ေဖာ္ျပထားေသာအရာမ်ားမဖတ္ရႈသင့္ေပ။ က်မ္းပို္ဒ္မ်ားကို က်မ္းပုိဒ္ဆုိလုိျခင္းထက္ပို၍ “နက္နဲ ေသာအရာ၊ ပို၍၀ိညာဥ္ေရးရာေဖာ္ျပေသာအရာ”မ်ားအျဖစ္ဘာသာမျပန္ဆုိျခင္းသည္လည္းအလြန္ အေရးႀကီးသည္။ က်မ္းပုိဒ္မ်ားကို ၀ိညာဥ္ေရးရာတြက္အသားေပးယူျခင္းသည္အလြန္ေၾကာက္စရာ ေကာင္းသည္။ အေၾကာင္းမွာ စာဖတ္သူမ်ားစိတ္ထဲတြင္ ထိုက်မ္းပုိဒ္မ်ား၏အဓိပၸါယ္ကိုတိက်စြာ နားမလည္ေတာ့ဘဲ လႊဲမွားစြာသိရွိႏုိင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ က်မ္းစာအနက္ဖြင့္ရာတြင္ ကန္႔ကြက္ စရာအေၾကာင္းမရွိေပ။ သမၼာက်မ္းစာက ဖတ္ရႈသူမ်ားစိတ္ထဲတြင္ ခံစားမႈေပးျခင္းအားျဖင့္အနက္ ဖြင့္ပါလိမ့္မည္။ ၂ေပ ၁း၂၀-၂၁ ထဲတြင္ ဤသို႔သတိေပးထားသည္။ “က်မ္းစာ၌ပါေသာအနာဂတၱိ စကားမည္သည္ကား၊ ကုိယ္အလိုအေလ်ာက္အနက္မေပၚဟု ေရွ႕ဦးစြာသိမွတ္ၾကေလာ့။ အေၾကာင္းမူကား၊ အနာဂတၱိစကားသည္ လူအလိုအားျဖင့္ျဖစ္ဘူးသည္မဟုတ္။ ဘုရားသခင္၏ သန္႔ရွင္းသူတုိ႔သည္ သန္႔ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ေတာ္၏ တုိက္တြန္းေတာ္မူျခင္းကိုခံရ၍ေဟာေျပာၾက ၏။”
ဤက်မ္းစာအနက္ဖြင့္ဆိုခ်က္နိယာမမ်ားကိုအသံုးျပဳျခင္းအားျဖင့္ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ား (အၿဗဟံမွဆင္းသက္လာေသာသူမ်ား)နွင့္အသင္းေတာ္ (ဓမၼသစ္ေခတ္ကာလယံုၾကည္သူမ်ား) တုိ႔၏ကြာဟခ်က္မ်ားကို မ်က္၀ါးထင္ထင္ျမင္ေတြ႕ႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ အသင္းေတာ္ႏွင့္ဣသေရလ လူမ်ိဳးမ်ားသည္ ကြာဟခ်က္ရွိသည္ဟုသိရွိျခင္းသည္အလြန္အေရးႀကီးသည္။ အေၾကာင္းမွာ ထိုသို႔ မသိခဲ့လွ်င္ လႊဲမွားစြာဘာသာျပန္ဆုိႏုိင္ပါသည္။ အထူးသျဖင့္၊ ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားအေပၚေပး ထားေသာဂတိေတာ္မ်ားကို လႊဲမွားစြာအနက္ဖြင့္ဆိုတတ္သည္။ (မျပည့္စံုရေသးေသာဂတိေတာ္ ႏွင့္ ျပည့္စံုခဲ့ၿပီးေသာဂတိေတာ္မ်ား)။ ထိုဂတိေတာ္မ်ားကို အသင္းေတာ္မ်ားအတြက္ျဖစ္သည္ဟု တျခစ္ခ်မေျပာသင့္ေပ။ အေၾကာင္းအရာေဖာ္ျပခ်က္မ်ားသည္ မည္သူ႕အတြက္ရည္ၫႊန္း၍ေရး သားထားသည္ကိုဆံုးျဖတ္ပါလိမ့္မည္။ ထိုသို႔သိျခင္းအားျဖင့္ မွန္ကန္စြာအနက္ဖြင့္ဆုိႏုိင္မည္ျဖစ္ သည္။
အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စုိုးျခင္းမတုိင္မီခံယူခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္၍ေဖာ္ျပထားေသာက်မ္းပုိ္ဒ္ မ်ားကိုၾကည့္ၾကပါစို႔။ ကမာၻ ၁၂း၁-၃ ထဲတြင္ “ထာ၀ရဘုရားသည္လည္း အာၿဗံကိုေခၚေတာ္မူ၍၊ သင္၏ျပည္ႏွင့္တကြ အမ်ိဳးသားခ်င္းေပါက္ေဘာ္မ်ားထဲကထြက္ၿပီးလွ်င္၊ ငါျပလတံ့ေသာျပည္သုိ႔ သြားေလာ့။ ငါသည္သင့္ကိုလူမ်ိဳးႀကီးျဖစ္ေစမည္။ ငါေကာင္းႀကီးေပး၍သင္၏နာမကိုႀကီးျမတ္ေစ မည္။ သင္သည္ေကာင္းႀကီးခံရေသာသူျဖစ္လိမ့္မည္။ သင့္ကိုေကာင္းႀကီးေပးေသာသူကိုငါေကာင္း ႀကီးေပးမည္။ သင့္ကိုက်ိန္ဆဲေသာသူကို ငါက်ိန္ဆဲမည္။ သင္အားျဖင့္လည္းလူမ်ိဳးအေပါင္းတုိ႔သည္ ေကာင္းႀကီးမဂၤလာကိုခံရၾကလိမ့္မည္ဟုမိန္႔ေတာ္မူ၏။”
ဤေနရာတြင္ ဘုရားသခင္ကအာၿဗဟံအား ဂတိေတာ္သံုးခုေပးခဲ့သည္။ ၄င္းတုိ႔မွာ- အာၿဗဟံသည္ သားသမီးမ်ားစြာထြန္းကားမည္။ ဤနယ္ေျမကိုပိုင္သအုပ္စိုးမည္။ သူ၏မ်ိဳးစဥ္မ်ိဳး ဆက္မွလူသားအားလံုးအေတြက္ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာျဖစ္လာမည္၊ ျဖစ္သည္။ ကမာၻဦးက်မ္း ၁၅း၉-၁၇ ထဲတြင္ ဘုရားသခင္က သူ၏ပဋိညာဥ္ကို အာၿဗဟံထံျပန္ႏႈိးေဆာ္ခဲ့သည္။ ထိုသို႔ျပဳျခင္းအားျဖင့္ ပဋိညာဥ္အေပၚဘုရားသခင္ကလုပ္ေဆာင္စရာတာ၀န္အခ်ိဳ႕ရွိခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ အာၿဗဟံမျပဳလုပ္ ႏုိင္ေသာအရာ၊ ဘုရားသခင္ႏွင့္ပဋိညာဥ္တရားခ်ဳပ္ဆုိရာတြင္ အာျဗဟံမလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေသာအရာ မ်ားျဖစ္သည္။ ဤက်မ္းပုိဒ္ထဲတြင္ ယုဒလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ အၿမဲတမ္းပိုင္ဆုိင္ရန္နယ္နိမိတ္သတ္ မွန္ခ်က္ကိုလည္းေတြ႕ရွိႏုိင္သည္။ အေသးစိတ္ကို တရားေဟာရာက်မ္း ၃၄ ထဲတြင္ ေဖာ္ျပထား ပါသည္။ နယ္ေျမအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ အျခားေဖာ္ျပထားေသာက်မ္းပုိဒ္မ်ားမွာ တရားေဟာ ရာက်မ္း ၃၀း၃-၅ နွင့္ ေယဇေက်လ ၂၀း၄၂-၄၄ျဖစ္သည္။ ၂ ဓမၼ ၇း၁၀-၁၇ထဲတြင္ ဘုရားသခင္ သည္ ဒါ၀ိဒ္ႏွင့္အတူပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ ဤေနရာတြင္ ဘုရားသခင္က ဒါ၀ိဒ္ကိုသားစဥ္ ေျမးဆက္မ်ားထြန္းကားေစမည္။ သူ၏သားစဥ္ေျမးဆက္မ်ားအားျဖင့္ ထာ၀ရႏုိင္ငံေတာ္တည္ ေထာင္မည္ဟု ဘုရားသခင္ကေျပာခဲ့သည္။ ၄င္းသည္ ခရစ္ေတာ္အုပ္စိုးမည့္အႏွစ္တစ္ေထာင္ အုပ္စိုးျခင္းကိုရည္ၫႊန္းလုိျခင္းျဖစ္သည္။ ဤဂတိေတာ္သည္ ေနာက္ေနာင္တြင္ မ်က္၀ါးထင္ထင္အ ေကာင္အထည္ေဖာ္ျပည့္စံုလိမ့္မည္ဟုစိတ္ထဲတြင္စြဲလမ္းျခင္းသည္အလြန္အေရးႀကီးသည္။ယခုအ ျပည့္စံုေသးပါ။ အခ်ိဳ႕ေသာသူမ်ားက ေရွာလုမုန္အုပ္စိုးျခင္းသည္ ထိုပေရာဖက္မ်ားျပည့္စံုျခင္းျဖစ္ သည္ဟု ယံုၾကည္ခဲ့ၾကသည္။ သို႔ေသာ္၄င္းခံယူခ်က္တြင္ ျပသနာရွိသည္။ သို႔ေသာ္ေရွာလုမုန္အုပ္ စိုးေသာနယ္ေျမကို ယခုခ်ိန္တြင္ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားက မပိုင္ဆုိင္ေတာ့ေပ။ ယေန႔ေရွာလုမုန္က ဣသေရလလူမ်ိဳးမ်ားကိုမအုပ္စိုးေတာ့ေပ။ ဘုရားသခင္က အာၿဗဟံအားဂတိျပဳေသာနယ္ေျမသည္ အစဥ္အၿမဲပိုင္ရမည့္ေနရာျဖစ္သည္။ ၂ဓမၼအခန္းႀကီး ၇ထဲတြင္ ရွင္ဘုရင္ကထာ၀ရအုပ္ခ်ဳပ္မည္ ဟု ဘုရားသခင္ကတိျပဳခဲ့သည္။ ဒါ၀ိဒ္ထံေပးခဲ့ေသာဂတိေတာ္ကို ေရွာလုမုန္ကမျပည့္စံုေစႏုိင္ပါ။ ထိုေၾကာင့္ထိုဂတိေတာ္သည္ ျပည့္စံုဦးမည္ျဖစ္သည္။
ဤရႈေထာင့္အားျဖင့္ ဗ်ာဒိတ္ေတာ္ ၂၀း၁-၇တြင္မွတ္တမ္းတင္ထားေသာအေၾကာင္းအရာ မ်ားကိုၾကည့္ပါ။ ဤေလာကတြင္ခရစ္ေတာ္အုပ္စိုးရမည့္အႏွစ္တစ္ေထာင္အေၾကာင္းကို မၾကာခ ဏေဖာ္ျပထားလ်က္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိႏုိင္ပါသည္။ ဒါ၀ိဒ္အေပၚေပးထားေသာဂတိေတာ္မ်ားသည္ ေနာက္ေနာင္တြင္ မ်က္၀ါးထင္ထင္ျပည့္စံုမည္ျဖစ္သည္။ ယခုခ်ိန္ထျပည့္စံုျခင္းမရွိေသးပါ။ အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးျခင္းမတုိင္မီခရစ္ေတာ္ျပန္လာမည့္ဟုယံုၾကည္ေသာသူမ်ားသည္ ဤအ ေၾကာင္းကိုခရစ္ေတာ္ျပန္လည္ၾကြလာကာ ပလႅင္ေတာ္အုပ္စိုးျခင္းကို ရည္ၫႊန္းလုိျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယံုၾကည္ၾကသည္။ ဘုရားသခင္သည္ အာျဗဟံႏွင့္ဒါ၀ိဒ္တုိ႔ႏွင့္အတူ အေျခအေနေပၚမမူတည္ေသာ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္ကိုခ်ဳပ္ဆိုခဲ့သည္။ ထိုဂတိေတာ္မ်ားသည္ ယခုခ်ိန္အထိ အကုန္အစင္ျပည့္စံုျခင္းမ ရွိခဲ့ေပ။ ဘုရားသခင္ဂတိျပဳခဲ့ေသာအရာမ်ားသည္ခရစ္ေတာ္ျပန္လည္ၾကြလာကာ ဤေလာကကို အုပ္စိုးေသာအခ်ိန္တြင္ ျပည့္စံုသြားမည္ျဖစ္သည္။
ဤအနက္ဖြင့္ဆုိခ်က္ကိုအသံုးခ်လွ်င္ အစိတ္အပို္င္းအခ်ိဳ႕တုိ႔သည္ ျပည့္စံုသြားခဲ့ေၾကာင္းကို ေတြ႕ရွိပါလိမ့္မည္။ ခရစ္ေတာ္ပထမအႀကိမ္ၾကြလာမည့္ဓမၼေဟာင္းဂတိျပဳခ်က္မ်ားသည္ ျပည့္စံု သြားခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္ ခရစ္ေတာ္၏ဒုတိယအႀကိမ္ျပန္လည္ႀကြလာျခင္းသည္လည္း မ်က္ ၀ါးထင္ထင္ျပည့္စံုသြားမည္ဟု ကၽြႏု္္ပ္တို႔ေမွ်ာ္လင့္ရမည္ျဖစ္သည္။ အႏွစ္တစ္ေထာင္အုပ္စိုးျခင္းမ တုိင္မီခရစ္ေတာ္ၾကြလာမည္ဟု ခံယူခ်က္သည္ ဘုရားသခင္၏ပဋိညာဥ္ႏွင့္ေနာက္ဆံုးေသာအရာ အတြက္ ပေရာဖက္ျပဳခ်က္မ်ား၄င္းအတုိင္းအနက္ဖြင့္ဆိုေသာခံယူခ်က္ျဖစ္သည္။
“စနစ္တက်ရွိေသာ”(systematic) သည္ တစံုတခုကို စနစ္တက်ထားရွိျခငး္ကို ေဖာ္ျပလိုျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေၾကာင့္စနစ္တက်တည္ရွိေသာဘုရားသခင္အေၾကာင္း ေလ့လာျခင္း (Systematic theology) ဟုဆုိရာတြင္ ဘုရားသခင္ အေၾကာင္းေလ့လာျခင္းရႈေထာင့္မ်ားကို အဘက္ဘက္မွၾကည့္ကာ ေလ့လာျခင္းပညာမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဥပမာအားျဖင့္၊ က်မ္းစာအုပ္အမ်ားအ ျပားထဲတြင္ ေကာင္းကင္တမန္အေၾကာင္းကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။ ေကာင္းကင္တမန္မ်ား အေၾကာင္းကို မေဖာ္ျပေသာက်မ္းစာအုပ္မရွိေပ။ စနစ္တက်ရွိေသာ ဘုရားသခင္အေၾကာင္းတြင္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ရွိေသာ ေကာင္းကင္တမန္မ်ားအေၾကာင္းကိုေရြးေကာက္ကာ၄င္းတုိ႔ကို စနစ္တက်ထား ရွိျခင္းျဖစ္သည္။ Angelogy ေကာင္းကင္တမန္အေၾကာင္းေလ့လာ ျခင္းဟုေခၚသည္။ သမၼာက်မ္းစာသြန္သင္ခ်က္မ်ားကို စနစ္တက်ထားရွိျခင္းကို စနစ္တက်ရွိေသာ ဘုရားသခင္အ ေၾကာင္းေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Theology proper or Paterology သည္ မည္းေတာ္ဘုရားသခင္အေၾကာင္းေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Christology သည္ သခင္ေယရႈ ခရစ္ေတာ္အေၾကာင္းေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Pneumatology သည္ သန္႔ရွင္းေသာ၀ိညာဥ္ ေတာ္အေၾကာင္းေလ့လာေသာပညာျဖစ္သည္။ Bibliology သည္ သမၼာက်မ္းစာအေၾကာင္းကို ေလ့လာေသာပညာျဖစ္သည္။ Soteriology သည္ ကယ္တင္ျခင္းအေၾကာင္းေလ့လာေသာပညာ ျဖစ္သည္။ Ecclesiology သည္ အသင္ေတာ္အေၾကာင္းကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Eschatology သည္ ေနာက္ဆံုးေသာအခ်ိန္ကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Angelology သည္ ေကာင္းကင္တမန္အေၾကာင္းကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Christian Demonology သည္ ခရစ္ယာန္ရႈေထာင့္မွနတ္ဆိုးမ်ားအေၾကာင္းကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ Christian Anthropology သည္ ခရစ္ယာန္မ်ားရႈေထာင့္မွလူသားမ်ားအေၾကာင္းကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္ သည္။ Hamartiology သည္ အျပစ္အေၾကာင္းကိုေလ့လာျခင္းပညာျဖစ္သည္။ ထိုိေၾကာင့္ Systematic Theology သည္ သမၼာက်မ္းစာထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားေသာ သြန္သင္ခ်က္မ်ားသိရွိနား လည္ႏုိင္ရန္အတြက္ မီးေမာင္းထုိးျပေပးေသာ ပညာရပ္တစ္ခုျဖစ္သည္။
ထပ္မံေဖာ္ျပရလွ်င္ အျခားေသာသိအိုေလ်ာ္ဂ်ီမ်ားကိုလည္း အျခားေသာနည္းလမ္မ်ားစြာ တုိ႔ျဖင့္ ပိုင္းျခားႏုိင္ပါသည္။ Biblical Theology သည္ သမၼာက်မ္းစာအေၾကာင္းေရးသားထားေသာ စာအုပ္မ်ားကိုေလ့လာျခင္းႏွင့္ သူတုိ႔၏အျမင္မ်ားမအမ်ိဳးမ်ိဳးတုိ႔ကိုအထူးျပဳေဖာ္ျပထားျခင္းျဖစ္ သည္။ ဥပမာအားျဖင့္၊ ရွင္ေယာဟန္ခရစ္၀င္က်မ္းသည္ ခရစ္ေတာ္၏ဘုရားျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္းမ်ား ကိုအဓိကထားေဖာ္ျပထားေသာေၾကာင့္ခရစ္ေတာ္ႏွင့္ပတ္သက္ေသာစာေစာင္ျဖစ္သည္(ေယာဟန္ ၁း၁၊ ၁၄၊ ၈း၅၈၊ ၁၀း၃၀၊ ၂၀း၂၈)။ Historical Theology သည္ ခံယူခ်က္အေၾကာင္းမ်ားကိုေလ့ လာျခင္းႏွင့္ ၄င္းကိုခရစ္ယာန္သမိုင္းတြင္ မည္ကဲ့သို႔တုိးတက္လာေၾကာင္းကိုေဖာ္ျပေပးေသာ ပညာရပ္ျဖစ္သည္။ Dogmatic Theology သည္ စနစ္က်ေသာခံယူခ်က္ရွိေသာခရစ္ယာန္အခ်ိဳ႕တုိ႔ ၏ခံယူခ်က္ကိုေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ ဥပမာ- Calvinistic theology ႏွင့္ dispensational theology တုိ႔ျဖစ္သည္။ Comtemporary theology သည္ ယခုမ်က္ေမွာက္ကာလတြင္ျဖစ္ထြန္း တုိးတက္လ်က္ရွိေသာ ခံယူခ်က္မ်ားကို ေလ့လာျခင္းျဖစ္သည္။ မည္သည့္သီအိုေလ်ာ္ဂ်ီပညာကို ေလ့လာေနပါေစ သီအိုေလ်ာ္ဂ်ီအေၾကာင္းေလ့လာျခင္းသည္အလြန္အေရးႀကီးသည္။